uncertainty

[noun]
[de on-ze-ker-heid, de on-ze-ker-he-den]

"Onzekerheid" is both used for doubt/suspense and insecurity/contingency. The opposite is "zekerheid".

Examples:
– "Onzekerheid is een eigenschap die je kan hinderen in je ontwikkeling." 
("Uncertainty/being insecure is a (character) trait that can hamper your development." Lit. " … that can hinder you in your development.")

– "Ik kan niet tegen deze onzekerheid!" 
("I cannot stand this suspense/uncertainty!")

– "We moeten de onzekerheden voldoende incalculeren." 
("We have to sufficiently plan for contingencies.")

– "Er is onzekerheid over het aantal overlevenden van de aardbeving." 
("There is uncertainty about the number of survivors of the earthquake.")

Expressions:
– "In onzekerheid verkeren": to be in a state of suspense, to be in the dark.

Example:
– "De ouders verkeren al jaren in onzekerheid over het lot van hun vermiste zoon."
("For years the parents have been in a state of suspense regarding the fate of their missing son.")

Related words:
– (On)zeker: (un)certain [adverb/adjective].
– Onwaarschijnlijk: unlikely [adverb/adjective].

1. mistake, error, defect, fault

[noun]
[de fout, de fou-ten]

A "fout" is a mistake or an error. The related adjective spells the same: "fout" – wrong/false, see 2. "Fout" is synonymous to "vergissing": mistake.

Examples:
– "Iedereen maakt fouten." 
("Everybody makes mistakes.")

– "Deze lijst bevat veel fouten." 
("This list contains many errors.")

– "Okee, we hebben een paar fouten gemaakt, maar we gaan door met dit project." 
("Okay, we’ve made a couple of mistakes, but we’ll continue with this project.")

Expressions:
– "Een fout maken/begaan": to make a mistake.
– "Een vergissing begaan": to make a mistake.

Example:
– "Frank heeft een grote vergissing begaan, en nu ligt hij in scheiding…"
("Frank has made a big mistake, and now he’s divorcing his wife…" Lit.: "…he lays in divorce.")

Related words:
– Vergissing: mistake [noun] [de vergissing, de vergissingen].
– Prutser: incompetent blunderer, screw up [noun] [de prutser, de prutsers].

Example:
– "Deze prutser maakt fout na fout!"
("This screw up makes mistake after mistake!") 

– Blunder: blunder [noun] [de blunder, de blunders].
– Misser: miss, blunder [noun] [de misser, de missers].
– Misverstand: misunderstanding [noun] [het misverstand, de misverstanden].

2. wrong, false, faulty
[adjective/adverb]

"Fout" generally translates to "wrong" as in "not right". Translations may vary depending on context, see the Examples and Expressions.

Examples:
– "Het woord ‘onmiddellijk‘ wordt vaak fout gespeld. Het is met dubbele ‘d’ en dubbele ‘l ‘." 
("The word ‘onmiddellijk’ is often spelled wrong. It’s with double ‘d’ and double ‘l’ .")

– "Het is geen kwestie van goed of fout." 
("It’s not a question of right or wrong.")

– "Auto verkeerd geparkeerd? Dat is een bekeuring van 120 euro!" 
("Car parked wrong? That’s a 120 euro fine!")

Expressions:
– "Fout in de oorlog": lit.: wrong in the war. Used for people who collaborate with the enemy during war. (The NSB party (click on picture for more info) is generally considered to have been "fout" during World War II…)
– "Foute boel": bad (situation).

Example:
– "Dit is foute boel…we peren hem!"
("This is bad…we’re getting out of here!")

– "Fout zitten": to be wrong. Lit.: to sit wrong..
– "Een foute tent": a dodgy, questionable bar/café.

Related words:
– Goed: right, good [adjective/adverb].
– Slecht: bad [adjective/adverb].

Example:
– "Om je nog maar een keer te vertellen wie er slecht is…"
("Just to tell you once again, who’s bad…")

– (On)juist: (in)correct [adjective].
– Verkeerd: wrong, off, false [adjective].
– (On)waar: (un)true [adjective].

to experience, to witness, to go through
[verb]
[mee-ma-ken, maak-te mee, heeft mee-ge-maakt]

"Meemaken" is composed of "mee" and "maken", which respectively translate to "along" and "to make".

Synonyms are "beleven" (lit.: to be-live) and  "ervaren" (to experience).

Examples:
– "Veel soldaten hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog verschrikkelijke dingen meegemaakt." 

("Many soldiers have gone through terrible things during the Second World War.")

– "Wat ik nu weer heb meegemaakt! Dit moet je horen!" 
("What has just happened to me! You’ve got to hear this!")

– "Dit is de eerste keer dat hij meemaakt dat er zoveel sneeuw ligt." 
("It is the first time he experiences this amount of snow." Lit.: "…that there lies so much snow.")

– "Als je dat niet zelf hebt meegemaakt, kun je er niet over meepraten." 
("If you haven’t experienced that yourself, you can’t have a say in the matter.")

– "Het was een droom voor de atleet om de Olympische Spelen mee te maken." 
("It was a dream for the athlete to experience the Olympic Games.")

– "Zal prins Willem-Alexander het nog meemaken dat hij koning wordt of denkt u dat Koningin Beatrix altijd op de troon blijft?" 
("Will Prince Willem-Alexander ever experience that he will be king or do you think that Queen Beatrix will stay on the throne forever?")

Related words:
– "Ervaren": 1. to experience [verb] [ervoer, heeft ervaren]. 2. experienced [adjective].
– "Beleven": to experience [verb] [beleefde, heeft beleefd].
– "Doorstaan": to live through [verb] [doorstond, heeft doorstaan].
– "Doormaken": to live through [verb] [maakte door, heeft doorgemaakt].
– "Ervaring": experience [noun] [de ervaring, de ervaringen].
– "Beleving": experience, perception [noun] [de beleving, de belevingen].

atmosphere, sphere
[noun]
[de sfeer, de sfe-ren]

"Sfeer" is used for "atmosphere" in the context of ambiance or character; when you want to discuss the earth’s atmosphere or measure pressure, we say "atmosfeer". Sometimes "sfeer" is also used figuratively for ‘scope’ or ‘domain’, see the examples.

Examples:
– "Als ik jou was zou ik Frank niet uitnodigen voor de kerstlunch; hij verpest altijd de sfeer met zijn gezeur over het management." 
("I wouldn’t invite Frank to the Christmas lunch if I were you; he always ruins the atmosphere with his whining about the management.")

– "De kerstverlichting in de Amsterdamse straten zorgt voor een goede sfeer." 
("The Christmas lighting in the streets of Amsterdam creates a good atmosphere.")

– "Gefeliciteerd met je nieuwe huis, je hebt er echt een fijne sfeer gecreëerd!" 
("Congrats on the new house, you have absolutely created a pleasant atmosphere." Note the use of "er"; it implies location, in this case the house.)

– "Maastricht is een stad met een heel eigen sfeer." 
("Maastricht is a city with a distinctive character.")

– "Doe jij aan meditatie?" –  "Nee, maar ik verkeer wel regelmatig in hogere sferen!" 
("Do you practise meditation?" – "No, but I do have my head in the clouds on a frequent basis!")

– "Wat vind jij dat we als eerste uit de criminele sfeer moeten halen?" 
("What do you believe to be the first thing that we should decriminalize?")

Related words:
– Sfeerverhogend: "creating a better atmosphere" [adjective/adverb]. This word was introduced by the main character in the Dutch film "Simon" and its usage has become somewhat popular. The opposite is "sfeerverlagend".
– Invloedssfeer: sphere/range of influence [noun] [de invloedssfeer, <no plural>].

Example:
– "Het spijt me, maar mijn invloedssfeer is beperkt tot dit kantoor."
("I’m sorry, but I have no influence outside this office.")

– Sfeerverlichting: atmospheric lighting [noun] [de verlichting, <no plural>].
– Sfeervol: full of atmosphere [adjective]
– Atmosfeer: atmosphere (physics) [noun] [de atmosfeer, de atmosferen].
– Stemming: mood [noun] [de stemming, de stemmingen].
– Bol: sphere (mathematics) [noun] [de bol, de bollen].