Category Archives: DWOTD 1.0

Original DWOTD post 2006 – 2013

Geld moet rollen

Posted on by

money is there to be spent / you must keep the money moving
[phrase]
[geld moet rol-len] 

When you really should not be spending any money but still do, you can tell those who are concerned that ‘geld moet rollen’: money is there to be spent. The phrase can also be used more formally to say that in order to support the economy you must keep the money moving.

Examples:
– “Ze zeggen dat geld moet rollen, maar dan moet je wel eerst inkomen hebben!” 
(“They say that money is there to be spent, but that does require one to have income to begin with!”)

– “Deze keer trakteer ik, jij hebt vorige keer betaald, weet je nog?” – “Ah joh, dat maakt me niks uit; geld moet rollen, toch??” 
(“This time it’s my treat, you paid last time, remember?” – “Oh I don’t care about that; money is there to be spent, right??”)

– “Nikki, pas je op dat je niet te snel je geld uitgeeft? Anders haal je misschien het einde van de maand niet!” – “Ach, als het op is, is het op! En dan zie ik het dan wel weer. Ik vind dat geld moet rollen!” 
(“Nikki, be careful and don’t spend your money too fast. Otherwise you may not make it to the end of the month!” – “Oh well, when it’s gone it’s gone. And then I’ll deal with it when time comes. I believe that money is there to be spent!”)

– “Vind je het gek dat het slecht gaat met de economie als iedereen de hand op de knip houdt. Geld moet rollen, zeker in deze tijden!” 
(“It’s not surprising that the economy is going bad when nobody is spending any money. You must keep the money moving, especially in these times!”)

Expressions:
– “Geld over de balk gooien/smijten”: to waste money. Lit. “to throw money over the beam”.
– “Geld laten rollen”: to spend money freely.
– “Veel geld stukslaan”: to spend money lavishly.
– “De hand op de knip houden”: to not spend any money / to deliberately live on a tight budget. I believe ‘knip’ refers to the traditional locking mechanism (see picture).
– “Geen cent te makken hebben”: to be broke / to hardly have any money.

Related words:
– Geld: money [noun] [het geld, de gelden].
– Munt: coin, currency [noun] [de munt, de munten]
– Rollen: to roll [verb] [rolde, gerold].
– Uitgeven: to spend [verb] [gaf uit, uitgegeven].
– Spenderen: to spend [verb] [spendeerde, gespendeerd]. More formal synonym of ‘uitgeven’.
– Inkomen: income [noun] [het inkomen, de inkomens].
– Blut: broke [adjective].

Werkeloos

Posted on by

unemployed, out of work
[adjective]
[wer-ke-loos] 

I quit my job end of April and as a result I am officially ‘werkeloos’: unemployed. You may also encounter ‘werkloos’ which means the same thing. I think ‘werkeloos’ is more common in daily speech. Note that the latter can also mean ‘without action / not operating’.

In DWOTD Voetstuk I covered the song ‘Over de Muur’ by the 80s band ‘Klein Orkest’. They also had a song about being unemployed which we will cover below. In the song ‘Koos Werkeloos‘ the character ‘Koos Werkeloos’ sings about being unemployed and that he is actually quite happy with the situation. Dutch people who are old enough may refer to this song by calling somebody who is unemployed ‘Koos Werkeloos’. The lyrics have some interesting Dutch expressions to take note of.

Lyrics

Mijn naam is Koos en ik ben werkeloos, de mensen zeggen: ‘Ga toch werken Koos’
(My name is Koos and I am unemployed, people say: ‘Go find a job Koos’ [literally: ‘Go work Koos’] )

Nou ik wil er best wel tegenaan, maar dan wel een leuke baan
(Well, sure I want to exert myself, but only in case of a nice job [note that the singer says “ik wil d’r best …” which is common in speech] )

Want anders hoeft het niet voor Koos
(Because otherwise Koos can’t be bothered [or: ‘Koos is not interested’, ‘Koos does not care’ etc. A typical example of this usage of ‘hoeven’ is: ‘Het hoeft niet meer voor mij’: “I don’t care anymore whether or not it’s going to happen”, “I don’t want to continue anymore”, “I don’t care anymore about it” etc.] )

Laat Koos maar vissen aan de waterkant, mij niet gezien achter de lopende band
(Just let Koos angle by the waterside, me (working) at the assembly line; no way! [Literally ‘mij niet gezien’ translates as ‘not seen me’ or “you won’t see me”. It means something along the lines of “you won’t see me doing that, no way”.] )

En Koos gaat ook geen vakken vullen, zeker om de zak te vullen van de fabrikant!
(Neither is Koos going to stock shelves, that would serve no other purpose than lining the vendor’s pockets! [‘Zeker om (…)’ means something like ‘Clearly the real purpose is to (…)’. For example: “Schat, ik ga even de stad in.” – “Ja ja, zeker om weer een middag in de kroeg te hangen!”. The expression ‘de zak vullen’ is more often used in the form ‘(zijn) zakken vullen’: to make profit, to cash in to line one’s pockets. It typically implies making money based on amoral motives.] )

Werkeloos, laat mij voorlopig lekker werkeloos
(Unemployed, why don’t you just let me be unemployed for now)

Al dat gezeur van ‘ga toch werken Koos’, Koos Werkeloos!
(All that whining about “why don’t you find a job Koos”, Koos unemployed!)

Werkeloos, laat mij voorlopig lekker werkeloos
(Unemployed, why don’t you just let me be unemployed for now)

Al dat gezeur van ‘ga toch werken Koos’, Koos Werkeloos!
(All that whining about “why don’t you find a job Koos”, Koos unemployed!)

Mijn zwager Jan die spreekt er schande van, die zegt vaak: ‘Koos, gebruik je handen man!’
(My brother-in-law Jan he cries shame over it, he often says: ‘Koos, use your hands man!’)

Maar hij werkt met zijn ellebogen, heeft zijn schapen op het droge
(But he uses his elbows, he is home and dry [the expression ‘zijn schapen op het droge hebben’ means ‘to have his sheep on dry ground’] )

Nou verbrand maar Jan
(Well then burn Jan)

Die politieke Haagse maffia, die blijft maar korten op de minima
(That political The Hague Mafia, who keeps on cutting back on minimum wage earners)

Nou laat ze zelf maar betalen, want bij Koos valt niks te halen
(Why don’t they pay up themselves, because Koos doesn’t have any money [the expression ‘er valt niets te halen bij (…)’ means something like “there is nothing of value that can be got from (…)” ]

Sorry dat ik besta!
(Pardon me for existing / being alive!)

Werkeloos, laat mij voorlopig lekker werkeloos
(Unemployed, why don’t you just let me be unemployed for now)

Al dat gezeur van ‘ga toch werken Koos’, Koos Werkeloos!
(All that whining about “why don’t you find a job Koos”, Koos unemployed!)

Jawel!
(Yeah that’s right!)

Werkeloos, laat mij voorlopig lekker werkeloos
(Unemployed, why don’t you just let me be unemployed for now)

Al dat gezeur van ‘ga toch werken Koos’, Koos Werkeloos!
(All that whining about “why don’t you find a job Koos”, Koos unemployed!)

Kijk hè, je hoort vaak zeggen, waar moet dat heen?
(Look, often one hears people say, where will it all end?)

Straks doen computers al het werk alleen
(What if at one point computers will do all the work)

Maar mensen, het gaat toch prima zo
(But people, things are fine as they are, right?)

Gratis vrije tijd cadeau, en dat is voor Koos geen probleem hoor
(Free time for nothing, and that is not a problem at all for Koos [note the use of ‘hoor’: it is put at the end of a sentence to say ‘in case you thought/expected otherwise’. The use of ‘gratis’ and ‘cadeau’ is a contraction of ‘Gratis [noun]’ and ‘[noun] cadeau krijgen’. You should really user either one, but not both.] )

De één zijn dood is de ander zijn brood

Posted on by

one man’s misfortune is another man’s opportunity
[phrase]
[de één zijn dood is de an-der zijn brood] 

The literal translation of ‘de één zijn dood is de ander zijn brood’ is ‘the death of one, is the bread of another’. It is used when there is a case of somebody profiting from somebody else’s misfortune.

Examples:
– “Ik heb mijn iPod Touch in het vliegtuig laten liggen.” – “Dat is balen, maar je hebt wel een ander blij gemaakt.” – “Ja, ja, ik weet het, de één zijn dood is de ander zijn brood etc.”  
(“I left my iPod Touch on the plane.” – “That’s unfortunate, but then again, you did make somebody else happy.” – “Yeah, yeah, I know, one man’s misfortune is another man’s opportunity and all that…”)

– “Er zijn mensen die hun brood verdienen met wapenhandel, dat is bijna letterlijk een geval van ‘de één zijn dood is de ander zijn brood’.” 
(“There are people who earn their living with arms trade, that’s almost literally a case of ‘de één zijn dood is de ander zijn brood‘.” Note the other expression with ‘brood’: ‘je brood verdienen met’.)

– “Door de crisis heeft één van de twee groenteboeren bij ons in de buurt zijn deuren moeten sluiten. Maar je ziet weer dat de één zijn dood de ander zijn brood is, want met die andere zaak gaat het nu plotseling weer heel goed!” 
(“One of the two greengrocer’s shops in our neighbourhood has had to close down due to the (financial) crisis. But it is once again illustrated that one man’s misfortune is another man’s opportunity because the other shop is suddenly doing very well again!” Note that a ‘boer’ is a ‘farmer’ in Dutch, however it is also used for a greengrocer’s (groenteboer) and for small cheese shops (kaasboer).)

Expressions:
– “Een slaatje slaan uit iets”: to profit from a situation / to cash in on something.

Example:
– “Sander heeft nog steeds geen slaatje weten te slaan uit zijn blog :-)”
(“Sander still has not cashed in on his blog 🙂 “).

Related words:
– Dood: death [noun] [de dood, <no plural>].
– Brood: (loaf of) bread [noun] [het brood, de broden].
– Profiteren (van): to profit (from), to take advantage (of) [verb] [profiteerde, geprofiteerd].
– Pech: bad luck [noun] [de pech, <no plural>].
– Geluk: luck, happiness [noun] [het geluk, <no plural>].

Huisje-boompje-beestje

Posted on by

suburban bliss / a boring suburban existence / bourgeois life
[phrase]
[huis-je-boom-pje-beest-je] 

‘Huisje-boompje-beestje’ symbolizes leading a nice and quiet conventional family life. You have a nice house (‘huisje’), a garden (‘boompje’) and probably a pet (‘beestje’). It is not necessarily a suburban life although the phrase is often used to imply exactly that. I don’t know why we use ‘boompje’ instead of ‘tuintje’ (with ‘tuin’ translating as ‘garden’), but this phrase may in fact be derived from the typical children’s drawing of a family, a house, a tree and a dog. Note that a pet is a ‘huisdier’ in Dutch (literally ‘house animal’) and not a ‘beestje’, see Related words below.

‘Huisje-boompje-beestje’ is often used as a pejorative, emphasizing the perceived boring aspect of living such a life. A related noun is ‘burgerlijk’: conventional, bourgeois. The epitome of ‘huisje-boompje-beestje’ is having a station wagon and living in a ‘Vinexwijk’, see Extra below.

Examples:
– “Sander heeft zaterdag een keuken gekocht. Hij is nog nooit zo dicht bij huisje-boompje-beestje geweest!” 
(“Sander bought a kitchen on Saturday. He has never been this close to leading a conventional bourgeois life!”)

– “Heb je gehoord dat Annette een huis heeft gekocht met haar vriend? En ze is ook nog zwanger!” – “Wauw, ik had niet verwacht dat ze nu al voor huisje-boompje-beestje zou kiezen; zij was vroeger echt een wilde!” 
(“Have you heard that Annette has bought a house with her boyfriend? And not only that, she is also pregnant!” – “Wow, I hadn’t expected her to choose a suburban life this quickly; she used to be a wild one!”)

– “Ik hoor altijd van die stoere verhalen over de wereld rondreizen en zo lang mogelijk van je vrijheid genieten, maar ik heb eigenlijk maar één wens: een huisje-boompje-beestje-leven! En wel zo snel mogelijk!” 
(“I always hear such tough stories about travelling around the world and enjoying one’s freedom as long as possible, but as it turns out I have only one wish: suburban bliss! And I want it now!” Lit. “And (in fact) as quickly as possible!”)

– “Mike! Dat is lang geleden dat ik jou gezien heb! Hoe gaat het man? Is die station wagon van jou?” – “Het gaat goed! Ja, die auto is van mij; ik ben helemaal huisje-boompje-beestje geworden, erg hè?” 
(“Mike! It’s been a long time since I last saw you! How are you doing man? Is that station wagon yours?” – “I’m doing fine! Yes, that car is mine; I have gone completely suburban, terrible isn’t it?”).

Related words:
– Burgerlijk: conventional, bourgeois [adjective].
– Ingekakt: boring, quiet [adjective]. From the verb ‘inkakken’: to doze off, to become slightly lethargic (temporarily).
– Nieuwbouwwijk: new housing estate, new housing development [noun] [de nieuwbouwwijk, de nieuwbouwwijken]. Also see Extra below on ‘Vinexwijk’.
– Voorstad: suburb [noun] [de voorstad, de voorsteden].
– Buitenwijk: suburb [noun] [de buitenwijk, de buitenwijken].
– Huisdier: pet [noun] [het huisdier, de huisdieren].
– Tuin: garden [noun] [de tuin, de tuinen].
– Huis: house [noun] [het huis, de huizen].
– Boom: tree [noun] [de boom, de bomen].
– Beest: animal, beast, bug [noun] [het beest, de beesten]. The diminutive is almost only used in the translation of ‘bug’ or ‘insect’.

Extra:
A word that has almost become a synonym for new housing development in the Netherlands is ‘Vinexwijk’. Not every new housing development area is a ‘Vinexwijk’ though. Vinex is short for ‘Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra’, a (spatial planning) policy briefing note issued in 1991 detailing the designated areas in the Netherlands where massive new housing development were to be built. Well-known examples are ‘Ypenburg’ in The Hague and ‘Leidsche Rijn’ in Utrecht.

Over smaak valt niet te twisten

Posted on by

there is no accounting for taste
[phrase]
[o-ver smaak valt niet te twis-ten] 

‘Smaak’ is the Dutch noun for ‘taste’ and is used in both the meaning of ‘taste for things’ and ‘taste of things’ (flavour). Sometimes it is said that ‘iemand heeft een goede smaak’: someone has good taste. Equally, one can say that ‘iemand heeft een slechte smaak’ (bad taste). Which is weird, because… ‘over smaak valt niet te twisten’ (one can’t argue about taste)!

Outside this phrase I think the verb ‘twisten’ is not used much. You may hear ‘redetwisten’ more often; see the Related words below.

Examples:
– “Ik heb me een paar ‘carrot jeans’ laten aansmeren in de Dieselwinkel, maar nu ik zie opnieuw aandoe vind ik het toch geen gezicht!” – “O, nou ik vind ze wel hip hoor! Maar ja, over smaak valt niet te twisten, en zeker niet over de smaak van de jeugd van tegenwoordig!” 
(“I let them talk me into buying a pair of carrot jeans at the Diesel store, but now that I try them on again I think they don’t look good on me at all!” – “Oh, well, I think they are pretty trendy! But then again, there is no accounting for taste, and definitely not for the taste of today’s youth!” Note the expression ‘het is geen gezicht’: it doesn’t look good at all / it’s a hideous sight / etc.)

– “Hou jij niet van soulmuziek? Nou, dan heb je echt geen smaak!” – “Hoezo heb ik dan geen smaak? Over smaak valt niet te twisten, weet je nog!” 
(“You don’t like soul music? Well, then you definitely have no taste!- “What do you mean I have no taste? There is no accounting for taste, remember?” A girl once told me I had no taste when I disapproved of the soul music that was played at a school party, after which we never interacted again.)

– “Hoe kun je nu niet van Italiaans eten houden? Je bent zeker zo’n stomme Hollander die alleen maar stamppot lust!” – “Zo hé, wat een vooroordelen! Ik hou er gewoon niet zo van; over smaak valt niet te twisten!” 
(“How can you not like Italian food? You are one of those stupid Dutchmen aren’t you, one that only likes ‘stamppot’!” – “My, what prejudice! I just don’t like it that much; there is no accounting for taste!” Technically, a Dutchman is a ‘Nederlander’ but when used derogatorily one often says ‘Hollander’.)

Expressions:
– “(Er is) voor ieder wat wils”: (there’s) something for anyone’s taste.

Related words:
– Smaak: taste, flavour [noun] [de smaak, de smaken].
– Proeven: to taste [verb] [proefde, geproefd].
– Voorkeur: preference [noun] [de voorkeur, de voorkeuren].

Example:
– “Ik heb een voorkeur voor nette kleren, maar ik ga ook wel eens ‘casual’ gekleed.”
(“I prefer business attire but once in a while I also dress casually.” Note that in Dutch the word ‘casual’ in the context of clothing is in common use. The proper Dutch word would be ‘vrijetijdskleding’: clothes one wears when not working (in your ‘free time’). Note that ‘nette kleren’ is not necessarily business attire, it can be any kind of ‘smart’ clothing.)

– Twisten: to argue, dispute, debate [verb] [twistte, getwist].
– Redetwisten: to argue, dispute [verb] [redetwistte, geredetwist]. This verb differs from ‘twisten’ in that it emphasizes that speech (‘rede’) is the medium.
– Discussiëren: to argue, debate [verb] [discussieerde, gediscussieerd].